مهرماه بوی خوش شکوفایی‌دانش و علم را می‌دهد. مهر، آغاز سال جدید تحصیلی و بازگشایی مدارس است و دغدغه‌های آن هم شامل حال میلیون ها خانواده‌ای است که قرار است فرزندانشان به مدرسه بروند که از جمله به انتخاب سرویس مناسب برای آمد و رفت دانش‌آموزان می‌توان اشاره کرد.
والدین و به‌خصوص آنهایی که شاغل‌اند، با آغاز سال جدید تحصیلی، دغدغه یافتن سرویس مناسب برای رفت و آمد فرزندانشان را دارند و در این ارتباط چند سالی است که پلیس راهور با همکاری مدارس و سازمان تاکسیرانی، سعی کرده است گزینه‌های مناسبی را که قابلیت سرویس دهی به دانش‌آموزان را دارند، شناسایی و معرفی کنند.
بر اساس دستورالعمل‌های خاص، این رانندگان با گذراندن دوره‌های آزمایشی به عنوان رانندگان سرویس مدارس، آرمی را دریافت می‌کنندکه نشان از سلامت جسمی و روحی آنان برای جابهجایی دانش آموزان است و همین امر سبب شده است که والدین با خیال آسوده‌تر، فرزندان خود را درمسیر رفت و برگشت به مدرسه و خانه، به رانندگان سرویس‌های مدارس بسپارند.
دانش‌آموزان الگو پذیرند
سرهنگ عین‌الله جهانی ـ معاون اجتماعی و آموزش فرهنگ ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی با توجه به اهمیت تامین امنیت جسمی و روحی و روانی دانش‌آموزان، از خانواده‌ها می‌خواهد نسبت به تامین سرویس مدرسه دانش‌آموزان خود، به صورت متفرقه خودداری کنند و فقط از خودروهای سازمان تاکسیرانی که برچسب «سرویس مدرسه» را دارند استفاده به عمل آورند.
وی به گزارشگر روزنامه اطلاعات می‌گوید: از آنجا که رانندگان سرویس مدارس در ۲ نوبت رفت و برگشت با دانش‌آموزان در ارتباط هستند، عملکرد رفتاری، گفتاری و از همه مهم‌تر میزان پایبندی آنها به رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، به‌شدت زیر نظر دانش‌آموزان است، و از اینرو رعایت قوانین یا نادیده گرفتن آن از سوی رانندگان، در الگوپذیری دانش‌آموزان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
سرهنگ جهانی به آموزش رانندگان سرویس مدارس اشاره می‌کند و می‌افزاید: راه‌های پیشگیری از حوادث برای دانش‌آموزان، نحوه درست پیاده و سوار کردن دانش‌آموزان مقابل خانه و مدرسه و نحوه عبوردادن آنان از عرض خیابان‌ها در صورت نیاز، از جمله مباحث آموزشی است.
وی تاکید می‌کند که رانندگان سرویس مدارس باید در کلاس‌های آموزشی حضور یابند تا برچسب سرویس مدرسه را دریافت کنند و درغیر این صورت چنانچه به جابهجایی دانش آموزان مبادرت ورزند، با هر بار رویت توسط ماموران پلیس راهور در سطح شهر، راننده متخلف به دلیل نصب نکردن برچسب سرویس مدرسه بر روی خودرو ۴۰ هزار تومان جریمه خواهد شد.
ایمنی خودروهای مدارس
معاون اجتماعی و آموزش فرهنگ ترافیک پلیس راهور ناجا با بیان اینکه ایمنی سرویس مدارس از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های خانواده‌هایی است که هر ساله با آغاز سال جدید تحصیلی قرار است جابه جایی فرزندانشان از خانه به مدرسه و برعکس را به آنها بسپارند، اضافه می‌کند: نکته اصلی، ایمنی خودروهای رانندگان سرویس مدارس است. خودروهای رانندگان سرویس مدارس باید حتما دارای برچسب معاینه فنی باشد، خودشان دارای گواهی‌نامه سلامت جسمی و روانی از پزشک معتمد باشند وحتما روی شیشه خودروها برچسب «سرویس مدرسه» نصب شده باشد. همچنین به رانندگان سرویس مدارس تاکید شده است که در خودروهای «ون» و مینی‌بوس، یک نفر کمک در کنار راننده حضور داشته باشد.
وی به رانندگان سرویس مدارس هشدار می‌دهد: حتی دانش‌آموزانی که درون خودرو سرویس مدارس نشسته‌اند، به مثابه همیار پلیس می‌توانند در صورت مشاهده هرگونه تخلف از سوی راننده سرویس مدرسه‌شان، مورد را به راننده گوشزد کنند.
سرهنگ جهانی اضافه می‌کند: عملکرد رانندگان سرویس مدارس نه فقط از سوی پلیس، بلکه از سوی خانواده‌ها نیز زیر ذره‌بین است ووالدین می‌توانند در صورت مشاهده هرگونه تخلف در عملکرد رانندگان سرویس مدارس، موضوع را با سامانه تلفن ۱۸۸۸ در میان بگذارند و یا به انجمن اولیا و مربیان منطقه اطلاع دهند.
معاون اجتماعی پلیس راهور همچنین می‌گوید: اگر راننده‌ای به تذکر دانش‌آموزان توجهی نکند و همچنان به تخلف خود ادامه دهد، دانش‌آموزان می‌توانند به محض رسیدن به نخستین مامور راهنمایی و رانندگی، تخلف راننده را گزارش دهند که در این صورت به صرف اعلام دانش‌آموزان، راننده متخلف سرویس مدرسه توسط ماموران راهنمایی و رانندگی جریمه خواهد شد.
ظرفیت استاندارد سرویس مدارس
سردار سید تیمور حسینی ـ رئیس پلیس راهور تهران هم با بیان این که ترجیح بر این است که برای سرویس دانش آموزان دختر مقاطع ابتدایی از زنان راننده استفاده شود، به گزارشگر روزنامه اطلاعات می‌گوید: درخصوص دختران دبیرستانی، زن بودن رانندگان سرویس‌های آنان، اجباری است.
وی با اشاره به این که خودرویی که برای سرویس دانش‌آموزان در نظر گرفته می‌شود، نباید عمری بیشتر از ۷ سال داشته باشد، اضافه می‌کند:معاینه فنی و بیمه نامه‌های معتبر سرنشینان خودرو و شخص ثالث، از دیگر شرایط یک سرویس مدرسه است و موضوع مهم‌تر این است که خودروی انتخابی باید ترجیحا از ناوگان رسمی تاکسیرانی یا اتوبوسرانی باشد.
رئیس پلیس راهور تهران بزرگ با اعلام اینکه خودروی سواری سرویس مدرسه باید فقط ۴ دانش آموز شامل یک نفر سرنشین جلو و ۳ سرنشین صندلی عقب داشته باشد، تاکید می‌کند: پلیس راهنمایی و رانندگی با هر اضافه سرنشین در سرویس مدارس، برخورد قانونی خواهد کرد.
سردار حسینی می‌گوید: خودروی «ون» حداکثر می‌توانند ۹ دانش آموز سوار کنند و مینی بوس‌ها هم بسته به ظرفیت‌شان (۲۱ یا ۱۹ نفره بودن)، مجاز به سوار کردن دانش آموزان در حد استاندارد هستند.
رئیس پلیس راهور تهران با بیان این که خودروهای شخصی تحت هیچ شرایطی نمی‌توانند در قالب سرویس مدارس فعالیت کنند، می‌افزاید: در صورتی که مدیران مدارس نتوانند از خودروهای ناوگان تاکسیرانی به عنوان سرویس دانش‌آموزان استفاده کنند، می‌توانند در قالب شرکت‌های پیمانکاری با اشخاص حقوقی برای این منظور قرارداد ببندند و در حقیقت باید یک تشکیلات مشخص، مسئول سرویس مدرسه شود و فرد حقیقی به هیچ عنوان نمی‌تواند به جابهجایی دانش‌آموزان بپردازد. این موضوع به عهده مدیران مدارس است و مسئولیت کوتاهی و حوادث احتمالی در این خصوص نیز بر عهده آنان است.
وی با اشاره به خطوط قرمز پلیس در برخورد با رانندگان سرویس متخلف مدارس اظهار می‌دارد:عبور از چراغ قرمز، سرعت‌های غیرمجاز، حرکت‌های مارپیچ و عبور از محل‌های ممنوع از جمله خطوط قرمز پلیس است که در صورت تکرار این تخلفات توسط راننده سرویس، با ابطال کارت صلاحیت راننده و مجوز فعالیت وی، با خاطیان برخورد می‌شود.
ویژگی‌های رانندگان مجاز
میثم مظفر ـ مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران با تشریح ویژگی‌های رانندگان مجاز سرویس مدارس می‌گوید: داشتن حداقل سن ۲۳ سال تمام و تأهل،عدم سوءسابقه کیفری و دارا بودن سلامت جسمانی و روانی، از ویژگی‌های رانندگان سرویس مدارس است.
وی با بیان اینکه رانندگان تاکسی ملزم به گذراندن دوره‌های آموزشی در ۳ سرفصل اخلاق حرفه‌ای، روان‌شناسی ترافیک و آشنایی با مقررات راهنمایی و رانندگی هستند، می‌افزاید: پس از آن، برچسب سرویس مدارس به آنان تحویل داده خواهد شد.
تامین امنیت دانش آموزان
اسفندیار چهاربند ـ مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران هم با بیان اینکه تأمین سرویس مدارس دانش‌آموزان به ظاهر کاری ساده است، اما تامین امنیت و ایمنی آنها اقدامی فرابخشی و نیازمند همکاری‌های چندین دستگاه است، می‌گوید:سال گذشته خوشبختانه حادثه تصادف سرویس مدارس در تهران نداشتیم و در سال جدید تحصیلی نیز تأمین امنیت و ایمنی سرویس‌ها باید مورد توجه جدی قرار بگیرد، چرا که دانش‌آموزان ۶ الی ۱۷ ساله از این خودروها استفاده می‌کنند و از اینرو رانندگان این سرویس‌ها باید از صلاحیت‌های لازم برخوردار باشند.
آقای چهاربند از نصب آزمایشی GPS در سرویس‌های برخی از مدارس در سال جدید تحصیلی در تهران خبر می‌دهد و می‌افزاید: به این ترتیب والدین در مدارس ۳ منطقه تهران قادر خواهند بود سرویس رفت و آمد فرزندان خود را رصد کنند.
توصیه به خانواده‌های دانش‌آموزان
با نزدیک شدن به ایام بازگشایی مدارس، پلیس آگاهی ناجا هم توصیه‌هایی به خانواده‌های دانش‌آموزان دارد که رعایت آنها می‌تواند در پیشگیری از وقوع حوادث و تامین امنیت فرزندانشان، موثر واقع شود:
ـ به فرزندان خود بیاموزید شماره تلفن، نشانی محل زندگی و تلفن یکی از بستگان خود را به خاطر بسپارد و در مواقع اضطراری با شما و یا آنان، تماس بگیرند.
ـ نشانی و شماره تلفن اضطراری خود را در اختیار مدرسه، مهدکودک و سرویس فرزندانتان قرار دهید.
ـ به فرزند خود بیاموزید در مسیر مدرسه تا منزل و بالعکس، از ارتباط گرفتن با افراد ناشناس خودداری کند و سوار خودروهای ناشناس نشود.
ـ دانش‌آموزان اگر رفتار ناشایستی از راننده دیدند، حتما آن را به مسئولان مدرسه ویا والدین‌شان اطلاع دهند.
ـ در انتخاب سرویس مدرسه برای کودکان به طور مستقیم اقدام کنید و با نظر اولیای مدرسه نسبت به کرایه سرویس برای فرزندانتان مبادرت ورزید.
ـ هنگام سوار شدن کودکان کم سن و سال‌تر ( دوره ابتدایی ) به سرویس مدارس حتما باید والدین حضور داشته باشند تا احیانا کودکان سوار خودرو دیگری نشوند.
ـ هنگام اعزام فرزندان بخصوص کودکان مقطع ابتدایی به مدرسه، از آراستن آنان به طلا و جواهر خودداری کنید.
ـ به اولیای مدارس و مهدکودک اطلاع دهید غیر از شما، چه کسانی مجازند برای بردن فرزندانتان، به آنها مراجعه کنند.
ـ روزانه به‌دقت به ظاهر فرزندانتان نگاه کنید و متوجه باشید که چه لباسی به تن می‌کنند.
ـ هنگام ترک خودرو به منظور همراهی فرزندانتان تا داخل مدرسه، دقت کنید که درها و شیشه‌های آن کاملا بسته باشد و درصورت امکان، از قفل فرمان یا پدال و وسایل بازدارنده، استفاده کنید.
ایستگاه انتظار
مکان انتظار کشیدن فرزندان به خصوص کودکان شما برای از راه رسیدن سرویس، باید امن باشد. این مکان‌ها باید از نور و روشنایی مطلوبی برخوردار باشند، به‌ویژه در روزهای زمـستانی که صبح‌ها هوا دیرتر روشن می‌شود.
همچنین ورود و خروج به ایستگاه انتظار باید آسان و از خیابان اصلی به اندازه کافی فاصله داشته باشد. هنگام بارش برف باید ایستگاه انتظار تمیز و قابل تردد باشد.
قابل رویت بودن
هنگامی که یک کودک منتظر سرویس مدرسه است، باید از فاصله دور قابل رویت باشد. معمولاً برای این منظور لباس‌ها یا پوشش‌های رنگی خاصی به تن بچه‌ها می‌کنند، به طوری که این پوشش بتواند نور چراغ خودروها را به خوبی منعکس کند و در نتیجه از چندین ده متری قابل دیدن باشد.
سوار و پیاده شدن
هنگامی که سرویس مدرسه در حال نزدیک شدن به ایستگاه انتظار است، بچه‌ها باید تا زمان توقف کامل سرویس و باز شدن درب ورودی آن، در جای خود در درون ایستگاه سرویس بایستند و وقتی که راننده درخودرو را باز کرد، زمان مناسب برای سوار شدن بچه‌ها فرا رسیده است. به بچه‌ها یادآور شوید که هیچ وقت برای سوار یا پیاده شدن از سرویس، با یکدیگر مسابقه ندهند و رقابت نداشته باشند.
نشستن در سرویس مدرسه
اغلب سرویس‌های مدرسه مانند خودروی «ون» بدون کمربند ایمنی است. بنابراین لازم است همه بچه‌ها تا زمان رسیدن سرویس به مدرسه و توقف کامل آن، در جای خود نشسته باشند. همچنین باید به بچه‌ها آموزش داده شود که هنگام بروز خطر یا ترمز ناگهانی خودرو، چگونه واکنش نشان دهند. آنان باید بدانند در صورت بروز تصادف و باز نشدن درب اصلی سرویس، پنجره یا درب اضطراری خودرو کجا قرار دارد و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد
همچنین به هنگام پیاده شدن از سرویس مدرسه، لازم است بچه‌ها از پله‌های احتمالی آن به آرامی پایین بیایند و هنگام پیاده شدن کاملا مواظب باشند که بند کیف یا لباس‌هایشان به چیزی گیر نکند. همچنین به محض پیاده شدن، از سرویس فاصله بگیرند تا راننده متوجه خروج آنها شود. زیرا در غیر اینصورت ممکن است راننده زودتر شروع به حرکت کند و بچه‌ها به پایین سقوط کنند. بچه‌ها باید از راه رفتن در کنار بدنه سرویس خودداری کنند، زیرا این ناحیه نقطه کور محسوب می‌شود و حضور در آنجا به هنگام حرکت خودرو برای کودکان خطرناک است.
حفظ آرامش در خودرو
از دانش‌آموزان بخواهید با صدای بلند صحبت نکنند، زیرا صدای همهمه بچه‌ها در خودرو سبب حواس‌پرتی راننده و توجه نکردن او به محیط بیرون و کاهش تمرکز و عکس‌العمل نسبت به اتفاقات بیرون و از جمله چراغ قرمز و هشدارهای پلیس می‌شود. دانش‌آموزان هیچ‌گاه با راننده صحبت نکنند، چرا که ممکن است سبب تصادف شود.
توصیه‌هایی به والدین
والدین دانش‌آموزان هم نکات زیر را به خاطر داشته باشند:
ـ با معلم فرزندتان آشنا شوید و درگفتگو با او اعلام کنید که فرزند شما برای نخستین بار قصد استفاده از سرویس مدرسه را دارد و در این خصوص از او بخواهید نکات ایمنی و نحوه استفاده از سرویس مدرسه را به دانش آموزان آموزش دهد.
ـ هر روز فرزندتان را تا کنار سرویس مدرسه همراهی کنید و مطمئن شوید تمامی وسایل و لوازم مورد نیازش را به درستی درون کیف مدرسه اش قرار داده است، به طوری که هنگام سوار یا پیاده شدن از خودرو، وسایل او روی زمین ریخته نشود. همچنین مواظب باشد چیزهایی که از کوله پشتی مدرسه فرزندتان آویزان است، به جاهایی مانند صندلی خودرو و نرده‌های اطراف خیابان گیر نکند.
ـ با راننده سرویس مدرسه آشنا شوید،شماره تلفن همراه وی را داشته باشید و شماره تماس خود را در اختیار وی بگذارید و اجازه دهید شما و فرزندتان را بشناسد، زیرا راننده می‌تواند چشم و گوش شما باشد و هر گونه مشکلات رفتاری فرزندتان را به موقع به شما اطلاع دهد.
مدارس سبز
درکنار تأمین ایمنی رفت و آمد دانش آموزان، محیط سالم مدرسه هم می‌تواند در ایجاد شکوفایی استعدادهای دانش آموزان نقش بسزایی داشته باشد.
در این رابطه مدیرکل توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست از تأسیس مدارس سبز خبر داده و گفته است: بر اساس تفاهم نامه سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت آموزش و پرورش از ابتدای سال جدید تحصیلی ۲۴۰۰ مدرسه در سراسر کشور در «طرح مدارس سبز» قرار می‌گیرند.
زهرا جواهریان از عملیاتی شدن این طرح در مدارس سبز فضیلت ۱و ۲ شهر ری خبر می‌دهد و می‌افزاید: ۶۰۰ دبستان دخترانه، ۶۰۰ دبستان پسرانه، ۶۰۰ دبیرستان دخترانه و ۶۰۰ دبیرستان پسرانه در سراسر کشور به این طرح می‌پیوندند.همچنین از ابتدای سال جدید تحصیلی معلم محیط زیست نیز در کلاس‌ها حضور خواهد یافت.
وی با اشاره به اینکه مدرسه‌ای سبز است که دستورالعمل‌های خاصی در زمینه فضای سبز و آموزش در آن رعایت شود، اظهار می‌دارد: مدیریت انرژی، زباله و آب بخشی از این دستورالعمل‌ها است.
آموزش محیط زیست به دانش آموزان
جواهریان اضافه می‌کند: از نظر آموزشی نیز ویژگی‌هایی برای مدارس سبز مد نظر است، به طوری که دانش آموزان در کنار آموزش دروس مختلف و رایج، باید درس محیط زیست را هم بیاموزند و به خانه و خانواده‌هایشان منتقل کنند.
وی تاکید می‌کند: همان‌طور که، دروس مختلف ساعت‌های معینی از هفته را به خود اختصاص می‌دهند، باید درس محیط زیست نیز در برنامه‌های درسی دانش‌آموزان گنجانده شود. حفاظت از محیط زیست باید به دانش آموزان آموزش داده شود تا آنها درس‌های لازم در مورد هوا، آب، خاک، گونه‌های گیاهی و جانوری و سرمایه‌های زیستی کشور را بیاموزند و دریابند کدام دسته از سرمایه‌های محیط زیست در خطر است و باید برای آینده حفظ شود.
وی درباره چگونگی انتخاب مدارس فضیلت ۱ و ۲، شهر ری برای سبز شدن، می‌گوید:با توجه به مساحت بزرگ این مدرسه، استفاده از انرژی خورشیدی می‌تواند در صرفه جویی انرژی بسیار کمک کننده باشد و علاوه بر کاهش مصرف برق، آلودگی‌های محیط زیستی را کاهش دهد.
همچنین علاوه بر نصب آبگرمکن خورشیدی در مدارس یاد شده؛ تهویه کلاس‌ها نیز بهبود یافته است، چرا که پیش از این کلاس‌ها به دلیل عدم برخورداری از تهویه مناسب، فضای زیستی مطلوبی برای درس خواندن دانش‌آموزان محسوب نمی‌شدند.